سازمان ، صلاحیت ها و آیین دادرسی شوراهای حل اختلاف

thesis
abstract

جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک نظام مطلوب که از قواعد مترقی سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی ، قضایی و امنیتی برخوردار می باشد ؛ با اتکا به مبانی دینی و تمسک به موازین قانونی و قواعد مزبور و بهره مندی از ظرفیت های مردمی ؛ تجربه کاملاً ارزشی و نوینی از سیستم حکومتی است . نظر به اینکه پایه دینی نظام برگرفته از نظریه ولایت مطلقه فقیه و پایه مردمی آن منبعث از نظریه جمهوریت حکومت های مردم سالار می باشد ؛ بتبع ساختارهای رسمی و غیر رسمی نظام از قاعده مذکور تبعیت نموده، به گونه ای که ارکان پیش گفته در نهاد ارزشی شوراهای حل اختلاف نیز تبلور عینی و ملموس دارد . درخصوص رویکردهای نظری کارآمدی شوراهای حل اختلاف نظرات و دیدگاه های متهافتی مطرح می باشد . در این رساله سعی شده است که با تعمیق در رویکردهای اعتقادی ، اجتماعی، اقتصادی ، فرهنگی و قضایی و ساختارگرایی ؛ چگونگی شکل گیری و تأسیس نهادهای سازشی و حل اختلاف خصوصاً شوراهای مبحوثٌ عنه و سایر موارد مرتبط را مورد تجزیه و تحلیل علمی و کاربردی قرارداده و بررسی نماییم که آیا نهادهای مزبور توانسته اند با توسل به مشارکت های مردمی و بهره مندی از پتانسیل منابع انسانی ارزشی، متدین ، متعهد ، مسئولیت پذیر و آگاه و استفاده از ظرفیت های قانونی نسبت به ایفای رسالت ذاتی خویش که همانا برقراری صلح و سازش در مخاصمات و تنازعات وتحقق اصلاح ذات البین است؛فائق آیند؟ و آیا علی رغم چالش های فراروی پروسه مذکور و نارساییهای موجود ؛ در راستای تحقق اهداف قانونگذار در تأسیس نهاد پیش گفته و محقق ساختن سیاست های کلان نظام در بخش قضایی و همچنین هدف های ترسیمی ، راهبردها و چشم اندازهای موضوع برنامه های پنج ساله توسعه قضایی همانند ؛1- توسعه و تقویت مشارکت های مردمی در فرآیند رسیدگی شورایی و گسترش فرهنگ همکاری آحاد جامعه و نهادهای مدنی با قوه قضاییه . 2-گسترش و ترویج فرهنگ صلح و سازش و بسط و توسعه آموزهای دینی خصوصاً ویژگی عفو و گذشت در بستر و فضای عمومی جامعه . 3-گسترش بهره گیری از نهاد داوری . 4-پیشگیری از وقوع جرایم و کاهش محسوس دعاوی حقوقی و ایجاد فرصت برای تشکیلات قضایی به منظور بازتوانی لازم و بهبود کیفیت دادرسی . 5-ارتقاء اعتماد مردم به تشکیلات قضایی . 6- رسیدگی و تعیین تکلیف پرونده های مرجوعه با رعایت مولفه های دقت ، سرعت و صحت به منظور کاهش زمان دادرسی و جلوگیری از اطاله رسیدگی و تسریع در اجرای فرآیند به نحوی که احقاق حقوق عامه را با صدور آراء واقعی تأمین و تضمین نماید.7-التیام احساسات و عواطف در متداعیین ، حفظ شخصیت ارباب رجوع و تکریم آنان، صرفه جویی در وقت و هزینه ها و تورم زدایی از پرونده ها و حمایت از بزه دیدگان. 8- کاستن حجم پرونده های ورودی به مراجع قضایی دادگستری . کارساز ، موثر و موفق ظاهر گشته اند ؟ در این پایان نامه که با عنوان سازمان ، صلاحیت ها و آیین دادرسی شوراهای حل اختلاف تهیه و تدوین شده است . اهتمام لازم مصروف گردیده که تحقیقات علمی ، کاربردی و میدانی صورت پذیرفته و تجارب حاصله پیرامون موضوع مطروحه به طریق مبسوط و مستوفی و به نحو پارامتریک و قابل بهرهّبرداری در قالب فصل مقدماتی ، دو بخش و متضمن چهار فصل ، پانزده مبحث و در چارچوپ سی و نه گفتار ، شصت و یک بند و بیست و نه جزء مورد بررسی و تجزیه و تحلیل واقع و به منصه ظهور گذارده شود . در راستای تحقق این مهم و تجلی احسن و اکمل مراتب از حداقل یکصد و بیست منبع اعم از داخلی و خارجی بهره مند گردیده و سعی شده است که اهداف تحقیق که مبتنی بر تبیین پیشینه تاریخی شیوه های حل اختلاف در اسلام و ایران ، فلسفه تشکیل و زمینه های شکل گیری نهادهای سازشی و حل اختلاف از منظر تاریخی، اجتماعی ، فرهنگی و دینی و همچنین سیر تحولات قانون گذاری نهادهای مزبور در حقوق موضوعه ایران و جایگاه صلح و سازش در سیستم حقوقی برخی از کشورها و مشعر بر ماهیت ، مبانی ، نظامات ساختاری ، منابع انسانی ، آموزش و پشتیبانی و تجهیز ، برنامه و بودجه و نظارت و ناظر بر مباحث مربوط به حدود صلاحیت ها و اختیارات شوراهای حل اختلاف اعم از سازشی و رسیدگی و صدور حکم در نهاد مزبور و در ابعاد حقوقی و کیفری و همچنین ترتیب رسیدگی و چگونگی اتخاذ تصمیمات در شوراهای پیش گفته و نحوه اعتراض به آنها و طریق اجرای احکام صادره در نهاد موصوف در دو مقطع زمانی قبل و بعد از تاریخ تصویب قانون میِ باشد ؛ با تدقیق لازم و صرف وقت موسع تشریح و به طور اجمل متجلی گردد. علی ای حالٍ آنچه از بیان راهبردها و اهداف مذکور حاصل می شود ؛ جملگی بر این مطلب اشعار دارد که حل و فصل اختلافات و منازعات و تبلور مصالحه در مخاصمات با تمسک به شیوه های غیر رسمی و مستفید گردیدن از ظرفیت نهادهای سازشی و حل اختلاف واجد مرتبه ی خاص و دارای جایگاه ویژه ، ارزشمند و والایی می باشد که در صورت ارایه نقشه ی راه جامع متضمن اعمال برنامه ریزی دقیق ، تمهیدات بایسته و اتخاذ تدابیر ضابطه مند از سوی عناصر سازمانی متعهد، مجرب و مسئولیت پذیر و افرادی که واجد شیخوخیت و مقبولیت عامه بوده در نهاد های فوق الذکر ؛ می توان به کاهش حجم ورودی پرونده ها به تشکیلات قضایی ، جلوگیری از اطاله رسیدگی ، ممانعت از تحمیل هزینه های سنگین دادرسی به متداعیین ، رهایی اصحاب دعاوی مطروحه از پیچیدگی های مربوط به آیین دادرسی ؛ امیدوار بوده و مراجعین را به فرآیند قضاوت شورایی، پذیرش روش ها و راهکارهای مسالمت آمیز و اصلاحی در فضای مناسب ، آرام و به دور از هرگونه تنش رهنمون ساخته و صلاحیت حصری مراجع قضایی در رفع تنازعات را محدود و مضیق کرده و هر آینه موجبات احیاء روحیه احسان مبتنی بر اخوت ایمانی و انتفاء خصومات، کینه ها و بتبع افزایش همدلی، هم پوشانی، همبستگی، یگانگی و سازگاری و استحکام بنیان های خانوادگی و اجتماعی را فراهم و با تحقق صلح و سازش و اصلاح ذات البین در بستر جامعه ؛ ظهور پدیده مقدس آراء واقعی ، خروجی متضمن عدالت و تنظیم معادلات اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی و... و النهایه ارتقاء اعتماد مردم به دستگاه قضایی را تأمین و تضمین نمود. در مقام جمع بندی و ابراز ملخص نتایج حاصله از تدوین رساله ی حاضر می توان به نکات ذیل الاشعار اشاره داشت که ؛ اولا ؛ نهاد های سازشی و حل اختلاف همواره از جایگاه ویژه مصالحه و گذشت که ملهم از آموزهای دینی ، اعتقادی و مولفه های تأثیر گذار اجتماعی است با تمسک به ظرفیت های ارزشمند میانجیگران و داوران واجد شرایط و عناصر متخصص ، مجرب و مسئولیت پذیر به منظور حل و فصل دعاوی و اختلافات از طریق غیرقضایی ؛ بهره مند گردیده اند .ثانیاً ؛ ایرادات و ابهامات وارده بر پروسه ی فعالیت شوراهای حل اختلاف براساس مقررات سابق و جاری به طور مجمل و در قالب شش بند کلی تبیین و احصاء گردیده است . ثالثاً ؛ اهم مزایا و معایب نهاد ارزشی مزبور به ترتیب در یازده و هفت بند بر شمرده گردیده است .رابعاً ؛ در راستای رفع نسبی مشکلات فراروی شوراهای حل اختلاف و به منظور برون رفت از شرایط حاضر و ارتقاء عملکرد مراجع مرقوم ؛ پیشنهادهایی در ابعاد کوتاه و میان مدت ارایه و در تبیین خلاصه ی مشکلات قانون و آیین نامه جاری نهاد مزبور ؛ اهتمام لازم به عمل آمده است. خامساً ؛ به نظر می رسد چنانچه به تبلور و توسعه مشارکت های مردمی و بهره مندی از توانایی های آنها و استفاده از نیروهای خدوم و ارزشی در جهت برقراری و استقرار صلح و سازش در جامعه باور آورده و ضمن اعمال نظارت های بایسته ؛ به آنان اعتماد نماییم و همچنین نقشه راه و سازکارهای متناسب و مناسب را برای پشتیبانی ، هدایت و بهره برداری شایسته از حرکت های ارزشی نهادهای خدمت رسان مزبور تأمین و مهیا سازیم ؛ قدر متقین می توانیم به وصول خروجی های مثبت و موثر در فرآیند موصوف امیدوار باشیم . کلید واژه ها : نهادهای سازشی و حل اختلاف ، شیوه های حل اختلاف و مصالحه ، ماهیت، مبانی ، ساختار و روش ها ، ترتیب رسیدگی و تصمیمات در شوراهای حل اختلاف ابعاد مفهومی : در موضوع مفهوم شناسی و تعریف واژگان اصلی ؛ مفاهیم کاربردی در مطالعه به عمل آمده به نحو مستوفی تبیین شده است و در حوزه های پیشینه تاریخی و زمینه ها و فلسفه شکل گیری و شیوه های حل اختلاف و تشریح ماهیت ، مبانی ، ساختار سازمانی و روش های شورای حل اختلاف و همچنین در بخش آیین رسیدگی و خصوصاً در مباحث صلاحیت ها و ترتیب دادرسی و اتخاذ تصمیمات در شوراهای مزبور به این مهم توجه گردیده و به طور مبسوط به آن پرداخت شده است . مهمترین مفاهیم کاربردی مذکور عبارت انداز؛ 1-نهاد های سازشی و حل اختلاف . 2-آیین های عرفی صلح و سازش . 3- زمینه ها و فلسفه ی تشکیل نهادهای سازشی و حل اختلاف . 4- جایگاه صلح و سازش در سیستم های حقوقی .5- ماهیت و مبانی .6- ساختار سازمانی و روش ها .7- مفاهیم مرتبط با حوزه صلاحیت ها و مفهوم، فواید و ویژگی های آیین دادرسی شوراهای حل اختلاف. 8- کلیه مفاهیم ناظر بر ترتیب رسیدگی و طریق اتخاذ تصمیمات و چگونگی اعتراض به آن ها و اجرای احکام شوراهای حل اختلاف که از جمله می توان به شرایط شروع به رسیدگی و تشریفات مترتبه بر فرآیند مزبور ، شیوه ابلاغ اوراق قضایی ، انواع احکام و قرارها ، واخواهی ، تجدیدنظر خواهی ، اجرای احکام اشاره نمود.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

تحلیل انتقادی بر صلاحیت و آیین دادرسی شوراهای حل اختلاف

نهاد تازه تأسیس شوراهای حل اختلاف که دارای ریشه های فرهنگی، تاریخی و فقهی است ، پس از تصویب قانون شوراهای حل اختلاف (مصوب 18/4/1387) دارای جایگاه قانونی محکمی در نظام قضایی کشور ما شده است. این نهاد که فلسفه ی اصلی تشکیل آن صلح و سازش بین اشخاص حقیقی و حقوقی غیر دولتی بود هم اکنون برابر قانون مذکور با صلاحیت های نسبتاً وسیع در امور کیفری و حقوقی علاوه بر صلح و سازش، در بسیاری از دعاوی همانند محا...

اختلاف در صلاحیت در آیین دادرسی مدنی ایران

یکی از مباحث مهم آیین دادرسی مدنی، بحث اختلاف در صلاحیت مراجع قضاوتی است. عنوان فصل دوم باب اول قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 (مواد 26-30)، اختلاف در صلاحیت و نحوه حل آن است لیکن در این فصل، اختلاف در صلاحیت ذاتی از صلاحیت محلی تفکیک نشده است. علاوه بر این، صلاحیت نسبی نیز یکی از اقسام صلاحیت است که ظاهراً مقنن آن را با صلاحیت محلی یکی دانسته است. خواهیم دید ...

full text

صلاحیت و آیین دادرسی مراجع حل اختلاف ثبتی

مراجع حل اختلاف ثبتی به عنوان مراجع اختصاصی اداری زیر مجموعه سازمان ثبت اسناد و املاک و در نهایت قوه قضاییه قرار دارند .وظایف و صلاحیت های آنها در قوانین و مقررات بیان شده است .آیین دادرسی یا شیوه رسیدگی هر کدام هم نیز تا حدودی در قانون اختصاصی هر یک از مراجع تصریح گردیده است. اما در اغلب موارد اصول اختصاصی برای دادرسی در این مراجع پیش بینی نشده است . اصولا انتظار می رود آیین رسیدگی مراجع مذکور...

15 صفحه اول

اختلاف در صلاحیت در آیین دادرسی مدنی ایران

یکی از مباحث مهم آیین دادرسی مدنی، بحث اختلاف در صلاحیت مراجع قضاوتی است. عنوان فصل دوم باب اول قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 (مواد 26-30)، اختلاف در صلاحیت و نحوه حل آن است لیکن در این فصل، اختلاف در صلاحیت ذاتی از صلاحیت محلی تفکیک نشده است. علاوه بر این، صلاحیت نسبی نیز یکی از اقسام صلاحیت است که ظاهراً مقنن آن را با صلاحیت محلی یکی دانسته است. خواهیم دید ...

full text

اصول استقلال و بی طرفی در دادرسی شوراهای حل اختلاف

امروزه، با توجه به قانون و مقررات مرتبط با شوراهای حل اختلاف، شوراها علاوه بر تلاش برای صلح و سازش، باید در خصوص برخی از دعاوی منصوص به رسیدگی و صدور رأی بپردازند. با توجه به گستره¬ی صلاحیت¬های این مرجع که به نوعی با حقوق و آزادی¬های افراد نیز در ارتباط است، لزوم حفظ اصول دارسی عادلانه، به¬ویژه دو اصل بنیادین آن یعنی اصول استقلال و بی¬طرفی در رسیدگی¬های این مرجع ضروری می¬نماید. لذا ما در این پژ...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده حقوق

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023